તિરુપતિ બાલાજી મંદિર

તિરુપતિ બાલાજી મંદિર દેશના અને દક્ષિણ ભારતના મુખ્ય ધાર્મિક સ્થળોમાં વધુ પ્રખ્યાત છે.

વેંકટેશ્વર મંદિર એ ભારતના આંધ્ર પ્રદેશના ચિત્તૂર જિલ્લામાં તિરુપતિમાં તિરુમાલાની ટેકરી પર આવેલું એક ઐતિહાસિક મંદિર છે.

દક્ષિણ ભારતની ઊર્ધ્વ સમુદ્રી દરિયા કિનારે, પ્રાકૃતિક નિઝારો અહીં મંદિરો પણ બની રહ્યા છે. કહેવા માટે અહીં દરેક મંદિર આકર્ષણનું કેન્દ્ર છે.

પરંતુ વિષ્ણુ ભગવાનના રૂપમાં તિરુપતિ બાલાજીના નામથી ભારતવર્ષમાં મશહૂર આ મંદિરના પ્રતિભાવમાં વધુ આસ્થા છે.

હિન્દુ ધર્મના લોકો વચ્ચે તિરુપતિ બાલાજી મંદિરની યોગ્ય માન્યતા છે. આ મંદિરની મહિમા અપાર છે. કહ્યું છે કે જીવનમાં એક વાર તિરુપતિના દર્શન કરવાથી જીવન સફળ થાય છે.

સુમર્દી તલ થી 853 ફીટ ઊંચાઈ પર આ મંદિરની પર્વતી પર સાત ચોંટ્યા હોવાથી તે “સત પહાડી મંદિર” પણ કહે છે. દાન અને ધર્મના સંદર્ભમાં આ દેશ કા સૌથી સમૃદ્ધ મંદિર છે.

હર વર્ષ કરોડો સ્વરૂપે કા દાન આ મંદિરમાં જાય છે. મંદિરમાં પ્રતિદિન 50 હજારથી 1 લાખ ભક્ત વેંકટેશ્વર.

જ્યારે ખાસ પ્રસંગોએ તીર્થયાત્રીઓની સંખ્યા 5 લાખને આંબી જાય છે. તિરુપતિ બાલાજી મંદિરના ભૂલોક વૈકુંઠતમ પણ કહે છે, શબ્દોનો અર્થ છે પૃથ્વી પર વિષ્ણુનો નિવાસ.

હિંદુ માન્યતાઓ અનુસાર, ભગવાન વિષ્ણુ પ્રાચીન યુગમાં આવતી મુશ્કેલીઓને કારણે માનવ જીવનની રક્ષા માટે પૃથ્વી પર દેખાય છે.

આ મંદિરમાં બાળ દાન કરવાની પરંપરા છે, “મોક્કૂ” કહ્યું છે. ભગવાનના દર્શન કરતાં પહેલા અહીં લોકો તમારા બાળ ભગવાન વેંકટેશ્વરને દાન કરવાથી પુણ્ય મળે છે.

પ્રકૃતિની ગોદમાં બસા તે મંદિર કુદરતી સુંદરતાથી સંપૂર્ણ છે. તિરુપતિ બાલાજી કા તે મંદિર દેશમાં વિષ્ણુ ભગવાન બન્યા બધા મંદિરોમાં અંતમાં મંદિર માને છે.

તો ચાલો આજે તમને જણાવીએ કે ભારતના સૌથી ધનાઢ્ય અને પ્રખ્યાત તિરુપતિ બાલાજી મંદિરમાંથી કંઈક ખાસ.

તિરુપતિ બાલાજી મંદિરનો ઇતિહાસ

કે તિરુપતિ બાલાજીનું નિર્માણ 300 એડીમાં શરૂ થયું હતું. ત્યારપછી અનેક સમ્રાટો અને રાજાઓએ સમયાંતરે તેના નિર્માણમાં મહત્વની ભૂમિકા ભજવી હતી.

પરંતુ 18મી સધીંમાં મહારાજ જનરલ રાઘોજી ભૌંસલે મંદિરની વ્યવસ્થાને શોધવા માટે કાયમી વ્યવસ્થાપન સમિતિ બનાવેલ, જેનું નામ તિરુમલા તિરુપતિ દેવસ્થાનમ થયું.

તે 193 માં ટીટીએઇ એક્ટ દ્વારા વિકસાવવામાં આવી હતી.

તિરુમાલા વેંકટેશ્વર મંદિરનું સ્થાપત્ય

તિરુપતિ બાલાજી મંદિરમાં વિષ્ણુ ભગવાનની મૂર્તિ વિશેની મુલાકાત લેવામાં આવે છે કે અહીં તિરુપતિ બાલાજીની કાલે રંગની મૂર્તિ કોઈને બદલે પોતાની જમીનની નીચે પ્રગટ કરે છે.

સ્વયં પ્રગટ થયેલ મૂર્તિ તેથી અહીં ખૂબ માન્યતા છે. જે સ્થાન પર ભગવાનની મૂર્તિ સ્થાપિત છે, તે સ્થાનને “આનંદ નિલામ” કહે છે.

આ મંદિરમાં ભગવાન વેંકટેશ્વર એટલે કે નિરુપતિ બાલાજી ગર્ભગૃહમાં પૂર્વ તરફ મુખ કરે છે. આ મંદિરમાં પૂજા કરવા માટે વૈખાણસા અગમ પરંપરા નિભાઈ જાતિ છે.

તિરુપતિ બાલાજીના દર્શનનો સમય

મંદિર સવારે 2:30 વાગ્યાથી સવારે 1:30 વાગ્યા સુધી ખુલ્લું છે. તિરુપતિમાં નિ:શુલ્ક દર્શન સર્વ દર્શન કહે છે કે તેના માટે કેટલો સમય લાગે છે, હિતો અનુમાન લગાવી શકે છે.

જો મંદિરમાં ભીડ ન હોય, તો દર્શન 3 થી 4 કલાકમાં થઈ જાય છે, પરંતુ જો દર્શન માટે લાંબી લાઈનો હોઈ શકે તો ઓછામાં ઓછી આધા ઘંટ અને તેનાથી વધુ 18 કલાક સુધી તમને લાઈનમાં ખખડા રહેવું પડે છે.

વીઆઈપી દર્શન માટે તમને 300 સ્વરૂપે દેકર ઓનલાઈન કરો, તે વિના તમે વીઆઈપી દર્શન કરી શકતા નથી. વાઇપી દર્શનમાં તમે 3 કલાકમાં તિરુપતિના દર્શન કરી શકો છો.

શુક્રવારના ભગવાન વેંકટેશ્વરની સંપૂર્ણ મૂર્તિનું દર્શન

છહ દિવસોમાં ભગવાન વેંકટેશ્વરની મૂર્તિના તમામ દર્શન કરવા ખૂબ જ મુશ્કેલ છે, પરંતુ શુક્રવારે ભક્તોને ભગવાનની સંપૂર્ણ મૂર્તિના દર્શન કરવાનો લ્હાવો મળે છે.

જણાવો કે દિવસ માં બાલાજીના દર્શન ત્રણ વાર હતા. પ્રથમ દર્શન સવારના સમયે વિશ્વ સ્વરૂપમાં હતા. બીજા દર્શન અને ત્રીજા દર્શન સાંજે હતા.

આ ત્રણ દર્શન માટે અહીં કોઈ પણ રીતે શુલ્ક લેવામાં આવતું નથી.

પરંતુ જો તમે ભગવાન બાલાજીની સંપૂર્ણ મૂર્તિના દર્શન કરી શકો છો તો તે માત્ર શુક્રવારના રોજ સવારે અભિષેકના સમયને જ બનાવી શકે છે.

વરિષ્ઠ નાગરિકો માટે બાલાજી દર્શનનો સમય

તિરુપતિ બાલાજીમાં દક્ષિણ માદા સેન્ટ અલગ ગેટ કે જોરિયર સિનિયર નાગરિકો માટે વિશેષ દર્શનની વ્યવસ્થાની જાતિ છે.

આ શ્રેણીમાં આવનારા યાત્રાળુઓને અલગ-અલગ વિરોધમાં દરરોજ 3 વાગે દર્શન કરવાની છૂટ છે.

તેના માટે પહેલા ઉંમરનો કોઈ પ્રૂવ યાનિ આઈડી અથવા કોઈ પણ પ્રકારનું મેડિકલ સર્ટિફિકેટ બતાવવું હતું. તીર્થયાત્રીઓ સંબંધિત નિકાલથી બે કલાક પહેલા અહીં રિપોર્ટ કરવા માટે કહે છે.

તિરુપતિ બાલાજીમાં વાળ કેમ દાન કરે છે

આ ભારતનું એવું મંદિર હશે, જ્યાં ભક્તો દ્વારા વાળ દાન કરવાની પરંપરા હોય, પરંતુ તિરુપતિ બાલાજી મંદિરમાં બાળ અર્પણની આ પરંપરા ઘણા વર્ષોથી ચાલી રહી છે.

જાણીને નવાઈ લાગશે, પરંતુ એક ડેટા અનુસાર દર વર્ષે 20 હજાર લોકો દરરોજ તેમના વાળ દાન કરે છે.

આ કાર્યને સંપૂર્ણ પરંપરા સાથે પૂર્ણ કરવા માટે અહીં અલગથી 600 નાઇની વ્યવસ્થા પણ કરવામાં આવી છે. દાન કરવામાં આવ્યું છે.

ચૂંકી ભારતીય બાળાઓની ક્વોલિટી ઘણી સારી હતી, તેથી ઇનકી કિંમત વિદેશોમાં સારી મળી છે.

તિરુપતિ બાલાજી મંદિરમાં વાળ કેમ ચઢે છે

તિરુપતિ બાલાજીમાં બાળો દાન કરવાની પરંપરા તદ્દન જૂનું છે. હિન્દુ માન્યતાના અનુસાર આ દાન આપવા પાછળનું કારણ છે.

કે ભગવાન વેંકટેશ્વરે કુબેર પાસેથી ઋણ ચૂકવ્યું એવું માનવામાં આવે છે કે તમે અમારા વાળની ​​કિંમત જોઈ હશે, ભગવાન વેંકટેશ્વરની સંખ્યા દસ ગણી વધારે છે.

સારી વાત આવે છે કે ભક્ત અહીં તમારી મરજીથી બાળો કા દાન આપે છે. હવે પ્રશ્ન છે કે ભગવાન વેંકટેશ્વરે કુબેર પાસેથી આટલી લોન કેમ લીધી?

તો તેની પાછળ પણ એક રસપ્રદ કિસ્સા છે. એક દંતકથા અનુસાર, એકવાર ભગવાન વિષ્ણુ ક્ષીર સાગરમાં દેવી લક્ષ્મી સાથે આરામ કરી રહ્યા હતા.

ત્યારે અચાનક કોઈ ઘટના પછી દેવી લક્ષ્મી પૃથ્વી પર પ્રગટ થયા. તેમના પાછળ-પીછે ભગવાન વિષ્ણુ પણ પૃથ્વી પર પધાર્યા.

જ્યારે દેવી લક્ષ્મીએ પૃથ્વી પર દેવી પદ્માવતીનો અવતાર લીધો, ત્યારે ભગવાન વિષ્ણુએ વેંકટેશ્વર તરીકે અવતાર લીધો. ભગવાન વેંકટેશ્વર ને પદ્મવતી કે સામે લગ્નનો પ્રસ્તાવ.

એક પરંપરા અનુસાર, લગ્નથી પહેલા કન્યાને એક પ્રકારે શુલ્ક આપવો હતો, પરંતુ ભગવાન વેંકટેશ્વર પરિવાર માટે આ ફી ચૂકવવા માટે હતા.

તેથી દેવી લક્ષ્મી સાથે પદ્માવતીના રૂપમાં લગ્ન કર્યા, કુબેર, સંપત્તિના દેવતા પાસેથી લોન લીધી. દેવી લક્ષ્મી પણ બાજુથી વચન આપે છે.

કે જે કોઈ પણ ભક્તની મદદ કરશે જે લક્ષ્મીનું ઋણ જોશે, દેવી લક્ષ્મી તેને દસ ગણું વધુ ધન આપશે.

તિરુપતિ જતા અને ભગવાન વિષ્ણુમાં શ્રદ્ધા ધરાવતા ભક્તો વાળનું દાન કરીને ભગવાન વિષ્ણુનું ઋણ ચૂકવવામાં મદદ કરે છે.

ભક્તો દ્વારા એવું પણ કહેવાય છે કે તેમની દરેક મનોકામના ભગવાન પૂર્ણ કરે છે.

તિરુપતિ બાલાજીમાં વાળ દાન કરવાના નિયમો

જો તમે તિરુપતિ બાલાજીમાં તમારું બાળક દાન કરી રહ્યાં છો તો અહીં પણ કેટલાક નિયમો છે. તિરુપતિ બાલાજી મંદિરમાં દર્શન પહેલા તમને વાળ દાન કરશે.

તેના માટે નાઈઓ દ્વારા કોઈ પણ શુલ્ક લેવામાં આવતું નથી. પરંતુ કેટલાક લોકો પોતાની મરજીથી અમુક પૈસા આપે છે. સૌ પ્રથમ તમારે ઓથોરિટી પાસેથી તમારી પોતાની ટિકિટ લાવવી પડશે.

આ પછી તમારે વાળ કાપવા માટે લાઈનમાં ઉભા રહેવું પડશે. બાલ કટવાને બાદ સ્નાન કરવા અને કપડાં બદલવા માટે આ મંદિરમાં દર્શન કરી શકાય છે.

તિરુપતિ બાલાજી ના લાડુ

તિરુપતિમાં નૈવેદ્યમ એટલે કે પ્રસાદના રૂપમાં મળતા લાડુ ખૂબ જ સ્વાદિષ્ટ હોય છે. તિરુમલ્લી તિરુપતિ દેવસ્થાનમ દ્વારા “પોટુ” નામની કિચનમાં આ લાડુ ખાસ તૈયાર કરવામાં આવે છે.

આ લદ્દુનું વજન 175 ગ્રામ હતું. તિરુપતિના લડ્ડૂને જીઆઈએ ટૅગ કર્યું છે, જેનો અર્થ થાય છે કે આનો અર્થ એ છે કે આ રીતે લડ્ડૂ માત્ર તિરુમલા તિરુપતિ દેવ સ્થાનમ પણ તેને બનાવી અને વેચી શકે છે.

આ લાડુઓને પ્રસાદ તરીકે આપવાની પરંપરા છે 2 ઓગસ્ટ 1715 માં શરૂ થઈ હતી. 2008માં તેની બ્લેક માર્કેટિંગ સુધી મશહૂર છે.

તેણી બચત માટે પણ 2009 માં તે જીઆઈ ટેગ પ્રાપ્ત થયું. એક આંકડોના અનુસાર અહીં દેવસ્થામમાં હર દિવસ ડેઢ લાખ લદ્દૂ બની રહ્યા હતા.

જણાવો કે પેટૂ કિચનની ક્ષમતા હર દિવસ 8 લાખ લડ્ડૂ બનાવે છે. “દિત્તમ”માં જણાવવામાં આવ્યું છે કે, લદ્દુ બનાવવા માટે વાપરવાવાળી સામગ્રીનો ઉપયોગ કરો.

લડ્ડુઓ ની વધતી ડિમાન્ડ કોચ્યુનિંગ ઈતિહાસમાં જોકે 6 વાર તેની સામગ્રી આનિ દિત્તમમાં ફેરફાર કર્યા છે.

જણાવો કે લડ્ડૂ બનાવવા માટે હર દિવસ 10 ટન આટા, 10 ટન ચાઈનીઝ, 700 કિગ્રા કાજૂ, 300 થી 500 લીટર ઘી, 500 કિગ્રા ચાઈનીઝ કેન્ડી અને 540 ગ્રામ કિશમિશનો ઉપયોગ કરી શકે છે.

તિરુપતિ બાલાજીની મુલાકાત લેવાનો શ્રેષ્ઠ સમય શું છે

તમે સાલભરમાં ક્યારેક પણ તિરુપતિ બાલાજીના દર્શન માટે જઈ શકો છો, પણ પછી પણ જાન્યુઆરી અને ફેબ્રુઆરીના સિઝનમાં તિરુપતિ બાલાજીની યાત્રા માટે બહેતર માના જાય છે.

દરઅસલ, માર્ચથી સપ્ટેમ્બર સુધી અહીં તે ગરમ ગરમ છે. ગરમીના દિવસો અહીં તાપમાન 42 ડિગ્રી સુધી રહે છે.

તિરુપતિ બાલાજી કેવી રીતે પહોંચવું

હવાઈ ​​મુસાફરીથી તિરુપતિ કેવી રીતે જાઓ – જો તમે ફ્લાઈટથી તિરુપતિ જતા હોવ તો નજીકની હવાઈ અદ્દડા રેનિગુંટા સ્થિત છે, જે તિરુપતિથી 15 કિમી દૂર સ્થિત છે.

દર્શન માટે તમે દિલ્હી, મુંબઈ, હૈદરાબાદ, બંગલુરુ અને ચેન્નઈથી ફ્લાઈટ લઈ શકો છો.

બસ થી તિરુપતિ કેવી રીતે જાઓ- જો તમે બસ થી તિરુપતિ બાલાજી જવા માંગો છો તો ચેન્નઈ, વેલ્લૂર અને બંગલુરુ થી અહીં દરેક બે મિનિટ માં બસ મળી રહી છે.

ચેન્નઈ, વિશાખાપટ્ટનમ, બેંગ્લોર અને હૈદરાબાદથી પેઇડ ટેક્સીની સુવિધા પણ લઈ શકો છો.

ટ્રેનથી તિરુપતિ બાલાજી કેવી રીતે પહોંચે છે – જો તમે ટ્રેનથી તિરુપતિ જવાનો વિચારી રહ્યા છો, તો કિતિરૂમાલા બાલાજી મંદિરમાં કોઈ રેલવે સ્ટેશન નથી.

તેના માટે પહેલા તમને તિરુપતિ રેલવે સ્ટેશન જવું પડશે. તિરુપતિ સ્ટેશનથી તિરૂમાલાની અંતર 26 વર્ગ છે. તિરુપતિ રેલવે સ્ટેશન ખૂબ મોટું સ્ટેશન છે. અહીં પાંચ પ્લેટફોર્મ સાથે એસ્કેલેટરની પણ સુવિધા છે.